Zgadnij, co to? Część 3 – odpowiedzi

Zdjęcia zamieszczone w trzeciej części zabawy Zgadnij, co to? ukazują interesujące miejsca i zabytki polskie położone w wielkich centrach kulturowych, ale i na obrzeżach naszego kraju. Wszystkie warte są obejrzenia na żywo, do czego namawiamy, mając nadzieję, że może się to zdarzyć już w niedalekiej przyszłości.

Na zdjęciu pierwszym nie sposób nie rozpoznać charakterystycznej sylwetki gdańskiego żurawia. Ten dawny dźwig portowy to jeden z wizualnych symboli Gdańska. Kim byli tragarze, dokerzy, szyprowie, żaglomistrzowie, powroźnicy? Jak wyglądał żuraw przed wiekami? O tym i wielu innych ważnych dla ludzi morza kwestiach dowiecie się odwiedzając następujące strony:

https://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=%C5%BBURAW

https://wmm.nmm.pl/virtualtour/zuraw/tour.html

https://www.nmm.pl/zuraw/wystawa-stala-zuraw

Skąd wzięło się pojęcie złotej młodzieży i w jakim względzie młodzież złota z Pałacu pod Blachą rywalizowała w XIX wieku z młodzieżą z Towarzystwa Przyjaciół Ojczyzny możecie przeczytać tutaj:

http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Echa_Przeszlosci/Echa_Przeszlosci-r2012-t13/Echa_Przeszlosci-r2012-t13-s143-161/Echa_Przeszlosci-r2012-t13-s143-161.pdf

Sam Pałac pod Blachą – apartament księcia Józefa Poniatowskiego, bo to właśnie ten obiekt został uwieczniony na następnej fotografii, możecie zwiedzić wraz z warszawskim przewodnikiem pod tym linkiem:

https://www.youtube.com/watch?v=FDlGtJnicy4

Kolejne zdjęcie przedstawia obiekt sakralny – najbliższy sercu katolików. To oczywiście jasnogórskie Sanktuarium Matki Bożej Częstochowskiej. O duchowej i historycznej roli tego miejsca w dziejach narodu polskiego nikogo nie trzeba przekonywać, ale być może warto dowiedzieć się więcej o historii tego narodowego sanktuarium Polaków i udać się na wirtualny spacer:

http://www.jasnagora.com/prasa/opracowania

http://www.zdjecialotnicze.pl/wirutalnyspacer/JasnaGoraPL.html

Przed nami serce prawosławia w Polsce – Święta Góra Grabarka położona na Podlasiu. To tutaj mieści się sanktuarium, do którego obowiązkowo zdążają wyznawcy prawosławia. Góra zasłynęła w XVIII wieku podczas epidemii cholery. Pewien starzec doznał objawienia, że pomocy i ochrony przez zarazą należy szukać właśnie na tym wzgórzu. Jak podaje strona internetowa Świętej Góry Grabarki wierni poszli za głosem Bożym, przynosząc ze sobą krzyże. Z modlitwą obmywali się i pili wodę ze źródełka. Według kroniki siemiatyckiej parafii ratunek od choroby znalazło wówczas ok. 10 tys. ludzi. W podzięce Bogu za cud zbudowano na tym miejscu drewnianą kapliczkę Przemienienia Pańskiego. Cerkiew przebudowywana, remontowana, upiększa­na dotrwała do 1990r, kiedy to podpalona spłonęła doszczętnie. Nowa cerkiew została wyświęcona w 1998r. Jest już murowana.

O wszystkich tajemnicach tego miejsca można dowiedzieć się tutaj:

http://www.grabarka.pl/dzieje-swietej-gory.html

Na niezwykłą wirtualną wycieczkę po tym miejscu można się udać korzystając z tego linku:

https://www.zobaczpodlaskie.pl/panoramy/grabarka/index.html

Przenosimy się na północny wschód Polski do Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Przed nami pokamedulski klasztor położony w Wigierskim Parku Narodowym. Kompleks klasztorny tworzą: kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, dawne eremy zakonników, wieża zegarowa, piękne ogrody, tawerna, mała przystań, galeria i restauracja. Przed kościołem znajdują się dwa rzędy domków, w których kiedyś mieszkali zakonnicy. Dziś pełnią one rolę kompleksu wypoczynkowego, można je wynająć i zaznać niesamowitego spokoju tego miejsca. Każdy domek ma małe podwórko. Jest to idealne miejsce dla tych, którzy poszukują wyciszenia. Domki wraz z wieżą zegarową tworzą dziedziniec wewnętrzny. Wieża zegarowa umożliwia podziwianie panoramy całego kompleksu oraz przecudnie rozlewającego się wokół jeziora. Wypoczynek w kompleksie można urozmaicić o atrakcje związane z pobytem nad wodą, ponieważ u stóp klasztornego wzgórza znajduje się przystań Żeglugi Mazurskiej.

O niezwykłym położeniu tego miejsca wśród jezior możecie się przekonać oglądając ten film:

https://www.youtube.com/watch?v=lqEveztTFUw

Z historią obiektu można zapoznać się tutaj:

https://fundacja.wigry.pro/historia-pokamedulskiego-klasztoru-w-wigrach/

A zwiedzić obiekt można pod tym linkiem:

https://www.youtube.com/watch?v=oYyd4XXX-6E

Zaskakujący pomnik Złotego Ułana z kolejnej fotografii ma piękną historię. Znajduje się w małej miejscowości Kałuszyn w województwie mazowieckim i jest pierwszym pozłacanym pomnikiem w Polsce. Odsłonięto go w 75. rocznicę bitwy pod Kałuszynem, a poświęcony jest kawalerii polskiej. Celem pomnika jest krzewienie pamięci o wspaniałych zwycięstwach polskiej jazdy i odkłamywanie funkcjonującego przez lata mitu o szarżach polskich ułanów na niemieckie czołgi, który pomimo braku potwierdzenia w faktach głęboko zakorzenił się w społecznej świadomości. Ciekawostką jest fakt, że pomnik powstał z inicjatywy Jana Żylińskiego, syna rtm. Andrzeja Żylińskiego, który dowodząc zwycięską szarżą 4 szwadronu 11 Pułku Ułanów rozpoczął bitwę pod Kałuszynem. Jan Żyliński prawie w całości sfinansował także pomnik, a trzeba pamiętać, że jest to jeden z nielicznych pomników pozłacanych w Europie. Wizerunek ułana siedzącego na koniu wykonany z pozłacanego brązu i osadzony na cokole z czerwonego granitu ma siedem metrów wysokości i waży ponad 30 ton. Jego wartość materialna przewyższa milion złotych.

Wypowiedzi Jana Żylińskiego o roli pomnika można wysłuchać tutaj:

https://www.youtube.com/watch?v=2HU9NtzSKXg

O pomniku i o tym kogo Jan Żyliński wyzwał na pojedynek możecie przeczytać i posłuchać tutaj:

https://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,17958959,jan-zylinski-kim-jest-ksiaze-ktory-wyzwal-na-pojedynek-farage-a.html

Na kolejnej fotografii pałac w Łańcucie. Dzisiaj pełna nazwa obiektu brzmi Muzeum Zamku w Łańcucie. Jest to jedna z najwspanialszych rezydencji magnackich w Polsce zachowana w niezmienionym kształcie od czasów przedwojennych. Jej właścicielami byli początkowo Lubomirscy, później Potoccy, którzy władali ordynacją łańcucką aż do roku 1944, kiedy to musieli ją opuścić uciekając przed nadciągającą armią radziecką. Już we wrześniu 1944 roku zamek w Łańcucie stał się Muzeum Narodu Polskiego i to właśnie uratowało go przed zniszczeniem przez Rosjan.

Historia zamku od czasów najdawniejszych przedstawiona została tutaj:

https://www.zamek-lancut.pl/pl/Historia

https://www.zamek-lancut.pl/pl/Historia/PowojenneDzieje

Wszystkim, którzy nie dotarli jeszcze do Łańcuta polecamy zwiedzanie wirtualne:

https://www.zamek-lancut.pl/pl/ZamekDzisiaj/Ekspozycje

Potężne ruiny uwiecznione na kolejnym zdjęciu to Zamek Krzyżtopór w Ujeździe. Pałac i forteca w jednym. Jego twórcą był Krzysztof Ossoliński, który zaplanował wybudować rezydencję najwspanialszą, która swą wielkością i swym pięknem przyćmiłaby wszystkie inne rezydencje magnackie. Czy ten plan się powiódł? Sądząc po rozmachu ruin, które dzisiaj można podziwiać – raczej tak. Zamek jest niezwykle medialny i wystąpił już w wielu programach, teledyskach, filmach, wydarzeniach kulturalnych. To wspaniałe miejsce położone jest w województwie świętokrzyskim, niedaleko – a więc warto je odwiedzić, tym bardziej, że Krzyżtopór po obowiązkowej izolacji otworzył już swe podwoje dla zwiedzających.

O historii zamku możecie przeczytać tutaj:

https://krzyztopor.org.pl/zamek/index.php/pl/home/historia

O obecności zamku w mediach tutaj:

https://krzyztopor.org.pl/zamek/index.php/pl/zamek-na-ekranie/film

https://krzyztopor.org.pl/zamek/index.php/pl/zamek-na-ekranie/muzyka

https://krzyztopor.org.pl/zamek/index.php/pl/zamek-na-ekranie/rozrywka

Warto też rzucić okiem na tę okazałą ruinę z lotu ptaka:

https://krzyztopor.org.pl/zamek/index.php/pl/galeria/galeria-zamkowa

Przedostatnie zdjęcie przedstawia pomnik Józefa Piłsudskiego, pierwszego marszałka Polski. Pomnik ustawiony został w roku 1998 obok Belwederu i Łazienek Królewskich w Warszawie, a składa się z rzeźby wykonanej w brązie (o wysokości 3,5 m) oraz granitowego cokołu (o wysokości 1 m) ozdobionego napisem Marszałek Józef Piłsudski oraz Swemu Obrońcy w 1920 roku – Warszawa. Pomników upamiętniających postać Piłsudskiego w samej stolicy jest kilka. Dlaczego ten znajduje się właśnie tutaj? Otóż Józef Piłsudski lubił przechadzać się Alejami Ujazdowskimi, a po odzyskaniu niepodległości przez Polskę urzędował w pobliskim Belwederze.

Więcej na temat tego obiektu możecie się dowiedzieć tutaj:

https://jpilsudski.org/component/k2/item/1941-warszawa,-belweder-pomnik-j%C3%B3zefa-pi%C5%82sudskiego

https://www.youtube.com/watch?v=p7sOuEbGzwU

Na ostatniej fotografii znany wszystkim Grób Nieznanego Żołnierza. Nawet jeśli ktoś nigdy nie odwiedził stolicy Polski, to zapewne widział ten obiekt w niezliczonych relacjach telewizyjnych z uroczystości państwowych. Zajmijmy się najpierw samym budynkiem, a raczej tym, co z niego pozostało po II wojnie światowej.

Ten relikt Pałacu Saskiego tworzy historyczną przestrzeń starej Warszawy. Jego historia sięga drugiej połowy XVII wieku. Pałac wzniósł poeta okresu baroku Jan Andrzej Morsztyn. Później nabył go i przebudował król Polski August II Mocny, tworząc całe założenie miejskie zwane Osią Saską. Od tego czasu budynek nazywa się Pałacem Saskim. W wieku XIX pałac często zmieniał właścicieli, a jego ostateczny kształt, w jakim przetrwał aż do 1944 roku, kiedy został wysadzony w powietrze przez okupujących Polskę Niemców, nadano mu w pierwszej połowie XIX wieku. Wtedy to rozebrano korpus główny Pałacu i w jego miejscu wybudowano klasycystyczną kolumnadę, która od 1925 roku kryje Grób Nieznanego Żołnierza. Od XVII wieku zmieniało się też otoczenie pałacu. W roku 1841 przed budynkiem ustawiono haniebny pomnik poświęcony Polakom poległym w 1830 r. za wierność swemu monarsze. Warto podkreślić, że chodzi tutaj o wiernych carowi rosyjskiemu w czasach zaborów żołnierzy polskich, którzy sprzeniewierzyli się powstaniu listopadowemu. Na przełomie XIX i XX wieku, czyli jeszcze w czasach zaborów, na placu przed Pałacem Saskim stanęła cerkiew prawosławna – sobór św. Aleksandra Newskiego. Jego budowa ukończona została w 1912 roku, a już po około piętnastu latach, w niepodległej Polsce, został rozebrany jako symbol rosyjskiego panowania w Polsce i rusyfikacji narodu polskiego. W niepodległej Polsce przed Pałacem Saskim stał także pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, który dzisiaj można podziwiać przed Pałacem Prezydenckim.

Dzisiaj z całego założenia urbanistycznego Osi Saskiej pozostał fragment kolumnady z Grobem Nieznanego Żołnierza i Ogród Saski. W roku 1925 pod płytą z napisem TU LEŻY ŻOŁNIERZ POLSKI POLEGŁY ZA OJCZYZNĘ spoczęły zwłoki anonimowego obrońcy Lwowa.

O historii tego obiektu możecie przeczytać tutaj:

http://saski2018.pl/historia/palac-saski/

A o historii utworzenia Grobu Nieznanego Żołnierza tutaj:

https://histmag.org/Grob-Nieznanego-Zolnierza-w-Warszawie-jaka-jest-jego-historia-12135

Można również posłuchać i obejrzeć:

https://www.facebook.com/watch/?v=10155703105963930